TTK Genel Müdürlüğü, HEMA’nın 4’üncü süre uzatım talebini uygun görmedi.

SÖZLEŞME TEK TARAFLI FESHEDİLMELİ

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Bartın Milletvekili Rıza Yalçınkaya, 9 ay 16 günlük 3’üncü ek süresi sona eren ve 21 Ocak 2013 tarihinde üretime başlaması gereken HEMA’nın; 4’üncü ek süre talebi içinyaptığı başvuruyu reddeden Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü’nün, taahhütlerini yerine getiremeyen firmayla arasında imzalamış olduğu sözleşmeyi vakit kaybetmeden tek taraflı olarak feshetmesi gerektiğini söyledi.

TTK, HEMA’NIN 4’ÜNCÜ SÜRE UZATIM TALEBİNİ REDDETTİ

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Bartın Milletvekili ve TBMM Başkanlık Divanı Üyesi M. Rıza Yalçınkaya, 22 Ocak 2013 tarihinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na göndermiş olduğu bilgi edinme başvuru dilekçesine karşılık; altında TTK Genel Müdürü Burhan İnan’ın imzasının yer aldığı 1 Şubat 2013 tarihli cevabi yazıyla ilgili olarak bir açıklama yaparak kamuoyunu bilgilendirdi.

HEMA’ya verilen 9 ay 16 günlük 3’üncü ek sürenin sona ermesinden hemen bir gün sonra; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na hitaben yazmış olduğu bilgi edinme başvuru dilekçesinde; HEMA’nın, 4’üncü kez ek süre talep edip etmediğini sorduğunu belirten CHP Bartın Milletvekili Rıza Yalçınkaya, TTK Genel Müdürlüğü tarafından kendisine gönderilen cevap yazısında ise HEMA’nın 4’üncü kez süre uzatımı talebinde bulunduğu fakat bu talebin uygun görülmeyip TTK yetkililerince reddedildiği şeklinde ifadelerin yer aldığını söyledi.

TİCARİ UNVAN DEĞİŞİKLİĞİ VE DEVİR İŞLEMLERİ YAPILDI

Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü’nün göndermiş olduğu cevap yazısında yer alan ifadeleri kamuoyuyla paylaşan CHP Bartın Milletvekili Rıza Yalçınkaya “Söz konusu bilgi edinme başvuru dilekçeme gönderilen cevapta; Amasra-B Sahası rödövans sözleşmesinin, firmaların talebi üzerine Devir Sözleşmesi ile 21/06/2011 tarihinde HEMA Endüstri A.Ş’den HEMA Dış Ticaret A.Ş’ye devredildiği, HEMA Dış Ticaret A.Ş’nin de 15/08/2012 tarihinden itibaren Hattat Enerji ve Maden Ticaret A.Ş olarak değiştirildiği bilgisi verilmekte” dedi.

21 Ocak 2013 tarihinde sonlanan 9 ay 16 günlük 3’üncü ek süre zarfı içerisinde de hazırlıklarını tamamlayamayıp, taahütlerini yerine getiremeyen Hattat Enerji ve Maden Ticaret A.Ş Firması’nın, 4’üncü kez ek süre talebinde bulunduğunu belirten Milletvekili Yalçınkaya “TTK Genel Müdürlüğü yetkilileri, firmanın; ÇED Süreci, teşvik konusu, üretilen kömürlerin termik santralde değerlendirebileceği konusu, enerji konuları, jeolojik verilerin eksikliği ve orman izinleri, pasa döküm alanı belirlenmesi, istimlakler, orman izinleri ve Kazpınar Kuyusunu su basması gibi çeşitli nedenlerle 4’üncü kez ek süre talebinde bulunduğunu ancak bu bahanelerin 4’üncü ek süre uzatım talebinin onaylanması açısından geçerli birer gerekçe olarak görülmemesi nedeniyle HEMA’ya ek süre verilmemesi yönünde karar alındığını, tarafıma yazılı olarak ilettiler” diye konuştu.

20 YILDA 56 MİLYON KÖMÜR ÇIKARMAYI TAAHHÜT ETMİŞTİ

2005 yılının Nisan ayında imzalanan ve adeta yılan hikayesine dönen redevans sözleşmesinin ilk imza tarihinden bugüne kadar geçen süreçle ilgili değerlendirmelerde bulunan CHP Bartın Milletvekili Rıza Yalçınkaya “Amasra Müessesesi imtiyaz sahası içerisinde yer alan ve Amasra-A sahasının -400 kotunun altı olarak belirlenen Amasra-B Sahasının, hukuku kurum uhdesinde kalması kaydıyla ilk 3 yılı hazırlık süresi olmak üzere 20 yıl süre ve 7,15 TL/ton redevans bedeli karşılığında redevans karşılığı işletilmesi işini üstlenen HEMA Endüstri A.Ş firması ile 15/04/2005 tarihli sözleşme imzalanmıştır. Firmanın sözleşme süresi boyunca taahhüt ettiği üretim miktarı, ilk üç yıl hazırlık dönemi olmak üzere; 3’üncü yıl: 500 bin ton/yıl (kömür içi hazırlık çalışmalarından gelecek kömür), 4-5 ve 6’ncı yıllar: 2,500.000 ton/yıl, 7 ve 8’inci yıllar: 3.000.000 ton/yıl ve 9 ila 20’nci yıllar: 3.500.000 ton/yıl olmak üzere toplam 56.000.000 ton’dur. Sözleşmeye göre redevans bedelinde yıllar itibarı ile D.İ.E-Madencilik ve Taşocakçılığı indeksindeki artışa pararel olarak artış yapılması öngörülmüştür” şeklinde konuştu.

FİRMANIN, TTK’YA SUNMUŞ OLDUĞU
‘İŞLETME PROJESİ’ YETERSİZ GÖRÜLMÜŞ VE İADE EDİLMİŞTİ

Redevans Sözleşmesi hükümlerine göre firmanın 45 gün içinde vermesi gereken ‘İşletme Projesi’’nin kurum yetkilileri tarafından uygun bulunmayıp iade edildiğini belirten Milletvekili Yalçınkaya “15/04/2005 tarihli sözleşme hükümlerine göre firmanın 45 gün içinde İşletme Projesi vermesi gerekirken, firma; 05/07/2005 tarihinde kuruma “Amasra-B Projesi Ön Etüd Raporu” adı altında bir rapor, 12/09/2005 tarihinde 2 adat ‘rapor’, 08/11/2005 tarihinde bir ‘Proje’ ve 01/12/2005 tarihinde ise ‘Kömür Üretim Projesi’ başlıklarını taşıyan rapor ve projeler sunmuştur. Söz konusu rapor ve projeler kurumca yetersiz oluşu ve uygulanabilirliği konusunda tereddütler taşıması nedeniyle uygun bulunmayarak ide edilmiş ve sözleşme hükümlerine uygun standartta hazırlanan bir ‘İşletme Projesi’’nin teslimi için firmaya 23/02/2006 tarihinde 45 günlük bir ek süre verilmiştir. Sonuç itibariyle sözleşmenin imzalanmasından sonra 45 gün içinde verilecek İşletme Projesinin onayını müteakip 7 gün içerisinde yapılması gereken ‘yer teslimi’ yaklaşık 1 yıllık gecikme ile 10/05/2006 tarihinde yapılabilmiş ve bu tarihte sözleşme gereği iş fiilen başlamıştır” diye konuştu.

FİRMAYA HER TÜRLÜ KOLAYLIK SAĞLANMIŞ, SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNDE YARDIMCI OLUNDU

Sözleşmenin 12’nci maddesi hükümleri doğrultusunda firmaya her türlü kolaylığın sağlandığını belirten CHP Bartın Milletvekili Rıza Yalçınkaya “Firmanın; Belediyeler, il özel idaresi, orman işletmesi, DSİ ile anlaşmazlıkları çözülmüş, çevre ve sit alanları konusundaki sorunlarının çözülmesinde yardımcı olunmuş, ihtiyaç duyduğu özel şahıs arazilerinin kamulaştırılmasına yardımcı olunmuştur. Ayrıca, TTK Amasra Müessesesi işletme sahası bitişiğinde kuyu açılmasına izin verilmiş, TTK’ya ait bazı araziler firmaya satılmış, TTK Amasra Müessesesi işletme sahası içinde bulunan binaların bir kısmı tümüyle, bir kısmının da bazı katları kiraya verilmiştir. İşletme sahası içindeki binaların firmaya kiraya verilmesi, TTK Amasra Müesesesi ile HEMA Endüstri A.Ş işletmesini iç içe duruma getirmiştir” şeklinde bilgiler verdi.

FİRMA; 2009 YILINDA 555 BİN TON, 2010 YILINDA 2.5 MİLYON TON, 2011 VE 2012 YILLARINDA İSE 2,7 MİLYON TON KÖMÜR ÇIKARMAYI TAAHHÜT ETTİ

Firma’nın, 31.10.2007 tarihinde Kurum’a 30.07.2007 tarihinde hazırladıkları ‘Üretim Projesi’ ve ‘Üretim Planı’’nı verdiğini, bu projenin de Kurumunilgilibirimleri tarafından incelenip uygun bulunduğunu da söyleyen Milletvekili Rıza Yalçınkaya “Kuruma verilen ve incelenerek kabul edilen işletme projesindeki hazırlık ve üretim terminlerine göre firma; 2009 yılında 555 bin ton, 2010 yılında 2.500.000 ton, 2011 ve 2012 yıllarında 2.7 milyon ton üretim yapacağını taahhüt emektedir” diye konuştu.

FİRMAYA; İLK OLARAK 17 AY 5 GÜN SÜRE UZATIMI VERİLDİ

Firma ile imzalanmış sözleşme gereğince hazırlık süresi, yer teslim tarihinden itibaren 36 aylık süre olarak kabul edildiğine dikkat çeken CHP Bartın Milletvekili Rıza Yalçınkaya “Yer teslim tarihi dikkate alındığında 36 aylık hazırlık süresi 10/05/2009 tarihinde sonuçlanmış olması ve bu tarih itibarıyla da üretim taahhüt sürecinin başlamış olması gerekmekte iken, firma 21/01/2008 tarihli dilekçesi ile kendilerinden kaynaklanmayan aksaklıklardan bahisle 27 ay 10 ünlük gecikmeleri olduğunu ileri sürerek üretime başlama tarihinin ertelenmesi talebinde bulunmuştur. TTK Yönetim Kurulu’nun 03/03/2008 tarih ve 43 sayılı kararı ile firmaya 17 ay 5 günlük ek süre verilmesi hususu kabul edilmiştir” dedi.

17 AY 21 GÜN OLMAK ÜZERE İKİNCİ KEZ EK SÜRE VERİLDİ

Firmanın, 28/08/2009 tarihinde ekonomik, teknik ve sosyolojik etkenlerden kaynaklanan zorluklar yaşadığını belirterek ikinci kez ek süre talebinde bulunduğunu belirten Milletvekili Yalçınkaya “Firma 28/08/2009 tarih ve 2009/311 sayılı yazısı ile; tüm dünya genelinde oluşan ekonomik kriz, AT.İ. kuyusunun ve desandresinin kullanılmaması, Kazpınar 2 Nolu kuyunun su baskınına uğraması nedeniyle yapım çalışmalarının gecikmesi, Amasra 2 Nolu kuyunun pasasının döküm güçlüğü ile sondaj çalışmalarının engellenmesi ve durdurulması, orman izinlerinden kaynaklanan nedenler, yüksek gerilim enerji nakil hatlarının devreye alınmasında meydana gelen sorunlar, kamulaştırma işlemlerinin gerçekleştirilmesinde karşılaşılan sorunlar nedeniyle teknik, ekonomik ve sosyolojik etkenlerden kaynaklanan zorluklar yaşadıklarını belirterek ellerinde olmayan bu nedenlerden dolayı tekrar süre uzatımı talebinde bulunmuştur. Firma talebi Kurumca tetkik edilerek; 17 ay 21 gün ilave hazırlık süresi verilmek suretiyle sözleşme süresinin yeniden yapılandırılarak; hazırlık dönemi bitiminin 05/04/2012, üretim döneminin başlangıcı 06/04/2012 ve sözleşme süresinin bitiş tarihinin 05/04/2029 tarihi olarak uygulanması, TTK Yönetim Kurulu’nun 30/10/2009 tarih ve 351 sayılı Kararı ile kabul edilmiştir” dedi.

FİRMANIN 3’ÜNCÜ KEZ YAPTIĞI SÜRE UZATIM TALEBİ DE KABUL EDİLDİ

İki kez süre uzatımı talep edip, toplam 34 ay 26 gün ek süre alan alan firmanın çeşitli nedenlerle 3’üncü kez süre uzatımı talep ettiğin belirten Milletvekili Yalçınkaya “Firma, 05/01/2012 tarih ve 18 sayılı yazısı ile; orman izinlerinin durdurulması, enerji yetersizliği, 2 Nolu kuyunun su basması, 3 Nolu kuyuda pasa döküm alanı sorunu ve Kazpınar kuyusunun su baskınına uğraması ve ‘Ekvator Prensipleri’ gibi ellerinde olmayan nedenlerden dolayı hazırlık süresinin 42 ay 4 gün uzatılması talebinde bulunmuştur. Firma talebi Kurumca değerlendirilmiş ve; firmaya yeniden 9 ay 16 gün ilave hazırlık süresi verilmek suretiyle, hazırlık dönemi bitiminin 22/01/2013 ve sözleşme süresinin bitiş tarihinin 21/01/2030 tarihi olarak uygulanması TTK Yönetim Kurulu’nun 16/03/2012 tarih ve sayılı kararı ile kabul edilmiştir” diye konuştu.

FİRMA, PROJESİNİ KARŞILAŞABİLECEĞİ HER TÜRLÜ GÜÇLÜĞÜ DİKKATE ALARAK HAZIRLAMALIYDI

HEMA ile yapılan redevans sözleşmesinin bir madencilk faaliyetine ilişkin olduğunu, madencilik sektöründe çalışanlar tarafından da izin prosedürlerinin ne kadar sürede tamamlanacağını bildiğini bahseden Milletvekili Yalçınkaya “Amasra-B Sahasının redevans karşılığı işlettirilmesine ilişkin çıkılan ihale, netice itibariyle bir madencilik faaliyetine ilişkin olup, bu faaliyetlere başlanılması ve faaliyetlerin sürdürülmesi aşamasının, Enerji, Çevre, Orman, İçişleri ve Kültür Bakanlıkları, Hazine, Kamulaştırma, Valilik-Kaymakamlık, DSİ, TEDAŞ, Belediye, MİGEM Genel Müdürlüğü, vb. çok değişik kurum ve kuruluşlardan izin prosedürleri içerdiği ve bu prosedürlerin ne kadar sürede tamamlanabileceği madencilik sektöründe çalışanlar tarafından çok iyi bilinmekte olup, madencilik faaliyetlerinin doğasından gelen güçlükleri de bilen proje yatırımcıları, süreç içinde yatırım tutarında ne ölçüde artış olabaileceği ve Dünya kömür fiyatlarındaki dalgalanmaların ne şekilde gelişebileceği, ekonomik krizler, vb. konularda karşılaşılabilecek risk ve belirsizlikleri de göz önünde tutarak projelerini oluştururlar” diye konuştu.

VERİLEN EK SÜRELER SÖZLEŞMEYE VE ŞARTNAMEYE AYKIRIDIR

Firmaya verilen ek sürelerin; sözleşmeye, şartnameye ve ihale şartlarına aykırı olduğunu söyleyen CHP Bartın Milletvekili Rıza Yalçınkaya, “Firma ihaleye girmeden önce mevcut sondaj verileriniü kurumun elindeki tüm teknik verileri inceleyerek ve kendi mühendislerince gereklideğerlendirmeleri yapmak suretiyle teklifiniyapmış ve hazırlık sürecini 36 ay olarak taahhüt etmiştir. Hal böyle iken, sözleşmenin ilgili maddesinde sayılan, hazırlık faaliyetlerini engelleyecek kanuni grev, salgın hastalık, afet ve seferberlik hali vb. hiçbir olağanüstü halin bulunmamasına rağmen firmaya eksüre verilmesi ihale şartlarına, şartnameye ve sözleşmeye aykırılık teşkil etmiştir. Esas gecikmenin sorumlusu firmadır. Sahada nasıl bir proje uygulayacağına ilişkin net birsonuca varamaması,firmanın bugüne kadar kuruma verdiği projelerin hiçbirisini, redevans sözleşmesinin 13/b maddesinde belirtilen ‘işletme projesi’ kapsamında olmadığı, böyle birprojenin var olmaması nedeniyle de sözleşmenin 15’inci maddesi gereği kontrol ve denetim çalışmalarının gereği gibi yapılmadığının tespiti üzerine firmaya sözleşmede belirtilen standartta ‘işletme projesi’ hazırlaması için süreverilmiş, hazırlanan proje üç kez eksik görülerek her defasında iade olmuş olup, firma bir türlü nihai projeyi teslim etmemiştir” diye konuştu.

İSTENEN SÜRE UZATIMININ, ‘EK SÜRE’ OLARAK TANIMLANMASI NORMAL KARŞILANMAMALI

Firmanın, verdiği teklif ile taahhüt ettiği üretimi gerçekleştirebilmek için yapacağı hazırlık çalışmalarının süresini 36 ay olarak belirlediğini hatırltan CHP Milletvekili Yalçınkaya “Gelinen noktada verilen 3 süre uzatımı ile bu süre, 44 ay 12 gün daha uzatılarak hazırlık süresi 80 ay’a çıkarılmış olmaktadır. ‘Ek Süre’ kavramı genel olarak asıl işin %10’unu veya %20’sini oluşturması halinde kelime anlamına uygun bir ifade teşkil eder. Oysa verilen 44 aylık ‘ek süre’ işin normal süresinin %122’sini aşmış olup bu sürenin artık ‘ek süre’ olarak tanımlanması normal karşılanmamalıdır” şeklinde konuştu.

UZATILMAMA KARARI DOĞRU BİR KARARDIR

Verilen ek sürelerin; redevans bedelinin ertelenmesi dışında bir kamu zararı yaratmamasına rağmen, ihaleye katılan diğer firmalara karşı haksızlık, ihale şartlarına, şartname ve sözleşmelere aykırılık teşkil ettiğinin de unutulmaması gerektiğini söyleyen Milletvekili Yalçınkaya “Bu nedenle, redevans karşılığı işletmeye verilen Amasra-B sahası ile ilgili olarak, firmanın dördüncü kez ‘hazırlık süresinin uzatımı’ talebinin kabul edilmeyerek, Yönetim Kurulu’nun 16/03/2012 tarih 98 sayılı kararı ile kabul edilen, hazırlık dönemi bitiş tarihi 21/01/2013, üretim dönemi başlangıç tarihi 22/01/2013 ve sözleşme bitiş süresinin bitiş tarihi 21/01/2030 esas alınarak redevans taahhuklarının yapılması ve bedellerinin tahsis edilmesi kararı doğru bir karardır. TTK Genel Müdürü Sayın Burhan İnan ve yönetim kurulu üyeleri HEMA’nın üretime başlayamayışının nedeni olarak gösterdiği gerekçeleri kabul etmeyerek firmanın taahüdünü yerine getirmesini istemiştir. Yani kurumun menfaatlerini korumuştur” diye konuştu.

A SAHASI’NDA İÇİNDE ÜRETİM YAPMASI SÖZLEŞMEYE AYKIRIDIR

Firmanın A Sahası’ndaüretim yapmasının redevans sözleşmesine aykırı olduğunu belirten CHP Bartın Milletvekili Rıza Yalçınkaya “HEMA yeni adıyla Hattat Enerji ve Maden Ticaret A.Ş, 2013 yılında redevans sözleşmesine göre ilk üretim yılı olan bu yıl için yıl sonuna kadar yıl sonuna kadar 2.500.000 ton kömür çıkartması gerekmektedir. 300 iş günü varsayarsak günde 8 bin ton üzerinde kömür üretimi yapması gerekiyor. Bu kömürü de sözleşme gereği A sahası dışında, B Sahası içinde -400 kotu veya daha aşağı kotlardan çıkarması gerekmektedir. A sahası içerisinde +160/-250 kotları arasında kömür üretimi yapması redevans sözleşmesine aykırıdır” dedi.

FİRMA, HALA DAHA B SAHASI İLE İLGİLİ TARİF EDİLEN ÖZELLİKLERE SAHİP BİR PROJE HAZIRLAYAMADI

Firmanın, sözleşme tarihinden bu yana hala daha Kuruma tarif edilen özelliklerde bir proje hazırlayıp sunamadığını ifade eden CHP Bartın Milletvekili Yalçınkaya “Amasra-B Sahası ile ilgili olarak; Redevans Sözleşmesinin 13/b maddesİne göre, firmanın redevans sözleşmesinde tarif edilen özelliklere sahip bir işletme projesini henüz hazırlayıp Kurum onayına sunamadığı görülmektedir” diye konuştu.

FİRMANIN NİYETİ KÖMÜR ÇIKARTMAK DEĞİL, SANTRAL İZNİNİ ALMAK

Firmanın kömür üretimine geçtiği yönünde izlenim vermek için her türlüyolu denediğini belirten Milletvekili Yalçınkaya “Firma Amasra-B Sahası projesine devam ederken, ana proje kapsamına ek olarak aynı saha içinde yer alan batı sahasının üst kotlarındaki (+160/-250) kömürlerinin üretim projesini yapmış olup proje, Amasra-A sahasında kalan bölümde hiçbir şekilde üretim yapılmaması, bu proejnin sadece havalandırma ve nakliyat amaçlı kullanılması şartıyla, Yönetim Kurulu’nun 28/06/2011 tarihli onayı ile uygulamaya geçmiştir. Şimdi bu izin sadece firmanın B Sahası içerisinde -400 kotunda yapacağı çalışmalara yönelik havalandırma ve nakliyat amacıyla kullanılması için verilmiş olmasına rağmen firma bunu kömür çıkartmaya yönelik kullanıp, sözde redevans sözleşmesi şartlarına göre kömür üretimine başladığı havası yaratmak istemektedir. Böylelikle zaman kazanıp, termik santralle ilgili ÇED Sürecini tamamlayıp, santral kurma iznini alma peşindedir. Niyeti kömür çıkartmak değildir” dedi.

YALÇINKAYA: ‘SÖZLEŞME TEK TARAFLI FESHEDİLMELİ’

Yıllardır devleti oyalayan, 8 yıldır 1 kilo kömür bile çıkartamayan, taahhütlerini yerine getiremediği için kamuyu zarara uğratan, yöre insanını iş ve aş vaat ederek kandıran HEMA AŞ’’nin gerçek yüzünün, TTK Genel Müdürlüğü tarafından gönderilen cevapla bir kez daha ortaya çıktığını söyleyen Milletvekili Rıza Yalçınkaya “Artık bu hukuksuzluğa, usulsüzlüğe ‘yeter’ denilmesi gerekmekte. 15/08/2012 tarihinden itibaren Hattat Eneri ve Madencilik A.Ş ismini kullanan ilgi firmanın, 4’üncü süre uzatım talebini reddeden TTTK yetkilileri; taahhütlerini yerine getirmeyen bu söz konusu şirketle aralarında yaptıkları sözleşmeyi bir an önce feshetmeli, hem Amasra-A Sahası’nda hem de Amasra-B Sahası’nda yatırımlar yaparak, devlet olarak acilen hazırlık ve üretim işçisi açığını kapatacak işçi alımını gerçekleştirip kömür çıkartmaya yönelik çalışmalara vakit kaybetmeden başlamalıdır” ifadelerini kullandı.